ساختار ساز دوتار
همانطور که در بالا گفته شد ساز دوتار از سازهای زهی زخمهای است و از سه بخش اصلی دسته، تارها و کاسهی طنینی تشکیل شده است. کاسهی طنینی گلابی شکل است. بدنهی ساز به صورت ترکیبی از چوبهای درخت شاهتوت، زردآلو یا گردو تشکیل شده است. تارها از جنس ابریشم و دو عدد هستند. طول دسته در حدود 60 سانتیمتر است. برای نواختن دوتار از مضراب استفاده نمیکنند و با ناخن نواخته میشود. ساز دوتار در بخشهایی از کشور از جمله شهرهای شمالی خراسان مانند قوچان، بجنورد، شیروان، اسفراین، فاروج، درگز، آشخانه، شهرهای جنوب و شرق خراسان مانند تربت جام، تایباد، تربت حیدریه، نیشابور، فردوس، بیرجند، بجستان، بردسکن، قائنات، کاشمر، باخرز، خواف، سرخس، گناباد و سبزوار و شهرهای ترکمننشین استان گلستان و بخش علیآباد کتول و شهرهایی از استان مازندران طرفداران بیشتری دارد و در موسیقی مقامی این نواحی استفاده میشود. از معروفترین دوتار نوازان ایرانی میتوان به سید جلالالدین آشتیانی، احمدقلی احمدی، اسماعیل ستارزاده، محمد اسماعیلزاده، عاشورگلدی برزین، علیاصغر بیانی، ذوالفقار بیتانه، غلامعلی پورعطایی، تهمورس پورناظری و ... اشاره کرد.