ویژگی‌های ساز دیوان
ساز دیوان یک ساز مضرابی و از خانواده‌ی ساز تنبور است. از نظر ظاهری این ساز شباهت زیادی به تنبور دارد با این تفاوت که اندازه‌ی آن بزرگتر است. ساز دیوان مانند سایر سازهای این گروه از سه بخش اصلی دسته، کاسه‌ی طنینی و تارها تشکیل شده است. ساز دیوان را در اندازه‌های مختلفی می‌سازند. اندازه‌ی کوچک آن را ساز جُرا، اندازه‌ی متوسط آن را ساز باغلاما و اندازه‌ی بزرگ آن را ساز اصل دیوان می‌نامند. این ساز دارای 24 پرده است که قابلیت جا به جایی دارند. تعداد تارها نیز نه تایی یا هفت تایی ست. ترتیب قرارگیری تارها در ساز نُه سیمی به صورت سه تایی و در ساز هفت سیمی به صورت 3 -2 -2 است. کاسه‌ی طنینی ساز دیوان قطر نسبتاً زیاد و در حدود 35 میلی متر دارد. همچنین این ساز را با مضراب پلاستیکی می‌نوازند و در هنگام نواختن انگشت میانی باید روی کاسه‌ی طنینی ساز قرار بگیرد. از مهم‌ترین دیوان نوازان می‌توان به شوان پرور، اردال ارزنجان، اورهان گنجه‌بای و دیار درسیم اشاره کرد. این ساز به طور ویژه در بین کردها محبوب است و در کردستان ترکیه، کردستان عراق، کردستان ایران و کردستان سوریه نوزاندگان زیاد و معروفی دارد.
موسیقی در شهر برلین
از قرن هجدهم، برلین یک مرکز موسیقی تأثیرگذار در آلمان و اروپا بوده است. ابتدا به عنوان یک شهر تجاری مهم در اتحادیه هانسی، سپس به عنوان پایتخت رای دهندگان براندنبورگ و پادشاهی پروس، سپس به عنوان یکی از بزرگترین شهرهای آلمان، فرهنگ موسیقی تأثیرگذاری را پرورش داد که تا به امروز پابرجا است. برلین را می‌توان به‌عنوان بستری برای رشد جنبش قدرتمند گروه کر که نقش مهمی در اجتماعی‌سازی گسترده موسیقی در آلمان در طول قرن نوزدهم ایفا کرد، در نظر گرفت. برلین دارای سه خانه اپرای اصلی است: دویچه اپر، اپرای دولتی برلین و کومیشه اپرا است. بسیاری از چهره‌های مهم موسیقی در برلین به دنیا آمده یا فعالیت داشته‌اند. آهنگسازانی مانند یوهان یواخیم کوانتز، کارل فیلیپ امانوئل باخ، برادران گراون، ویلهلم فریدمان باخ، کارل فردریش کریستین فاش، یوهان فردریش رایشارت، کارل فردریش زلتر و .... همگی به این شهر برمی‌گردند. علاوه بر این، برلین به عنوان مرکز تئوری و نقد موسیقی در قرن هجدهم با شخصیت‌های برجسته‌ای مانند فردریش ویلهلم مارپورگ، یوهان فیلیپ کرنبرگر، کوانتز و سی پی ای باخ که رساله‌هایشان در سراسر اروپا معروف است، شناخته می‌شود.
